Atrybuty czarodzieja
Atrybuty czarodzieja przylgnęły jak druga skóra do każdego maga, czarodzieja, wiedźmy, czy czarnoksiężnika na przestrzeni wieków. Niewątpliwie osoby parające się czarami chcą się wyróżniać, zaprezentować światu swoją szczególną profesję. Z drugiej strony – wiele mitów i legend traktuje o elementach magicznej garderoby, która miała być obdarzona mocą sama w sobie. Prześledźmy czarodziejską modę.
Magiczna szata
Magiczna szata pozwala niewątpliwie pokazać otoczeniu, że czarodziej, poza tym, że potrafi czarować, jest świadomy swojej prezencji. Kultura stworzyła obraz szaty maga, która stanowi nie tylko jego ubranie, ale sama w sobie staje się magiczna.
Źródeł magicznych szat poszukiwać można oczywiście w dawnych ceremoniach religijnych oraz wszelkiego rodzaju rytuałach, gdzie strój uczestników traktowano jako ważny. Szata tradycyjnie tym różni się od innych okrywających całe ciało luźnych ubiorów, jak na przykład płaszcz, że posiada rękawy1. Oto widzimy przed oczami tradycyjny oraz przedstawiany na rycinach obraz maga, czy czarnoksiężnika. Tak podobno nosił się legendarny Merlin z opowieści o Królu Arturze. Znawcy magii podkreślają, że dobrze dobrana szata stanowić może duże, pewne zabezpieczenie powodzenia rytuału, nie mniejsze niż świece, czy różdżki. Istotnie, znaczenie ma kolor i technika wykonania z odpowiednich materiałów, dostrojonych do pożądanych wibracji2.
Moda na ekranie i w książce
Dokładnie tej samej modzie hołdują czarodzieje z kart książek i ze srebrnych ekranów. Gandalf i jego potężny wróg Saruman nie rozstają się z szatą, nie umiemy ich sobie wyobrazić w niczym innym. Profesor Dumbledore z serii Harry’ego Pottera J.K. Rowling, podobnie jak inne ważniejsze postacie Hogwartu, tak samo jak czarodzieje z Niewidzialnego Uniwersytetu Terry’ego Pratchetta, po prostu nic innego nie noszą. Ich szata jest oznaką statusu, w pewien sposób również ostrzeżeniem dla otoczenia. Nie bez powodu bowiem Lord Voldemort przyodziewa się na czarno3, a Dumbledore’a w tym kolorze nie widzimy nigdy. Zwróćmy uwagę, że sam Harry Potter i jego koledzy i koleżanki na terenie szkoły noszą swoje pierwsze magiczne szaty – w przedziwny sposób splecione z mundurkiem szkolnym.
Magiczne właściwości
Odmiennym rodzajem szaty maga jest strój, który sam w sobie posiada magiczne właściwości. To już domena wszelkiego rodzaju systemów RPG i gier komputerowych, choć nie tylko. Najlepszym przykładem jest Peleryna Niewidka ze wspomnianej wyżej serii J.K. Rowling. Choć nie jest tak naprawdę szatą, pełni funkcję magicznego ubioru czarodzieja4. Ktokolwiek zetknął się z grami osadzonymi w światach fantasy, nie mógł nie zauważyć niezliczonych szat Obrony, Ognia, Mroku itd. itp. Ujrzymy je w każdej znaczącej serii – wymieńmy choćby „Elder Scrolls”, „Dark Souls”, czy papierowe zmagania „Dungeons & Dragons” i „Warhammer”.
Kapelusz czarownicy
Kapelusz czarownicy to jeden z jej najbardziej znanych atrybutów, choć dyskusyjne jest, czy sam w sobie może być traktowany jako przedmiot magiczny. W mrokach dziejów ginie prawdziwe źródło, w którym dopatrywać się możemy początków tej „mody” wśród czarownic. Historia i legendy podają kilka takich momentów. Dodajmy, że bezsprzecznie wszystkie one mają mroczne zabarwienie.
Mroczne źródła
Kapelusz czarownicy ma charakterystyczny krój – szpiczasty, z niewielki rondem, czasem ozdobiony klamrą, nie do końca pochodzi od samych zainteresowanych. W 1215 r. w Europie, decyzją Kościoła wprowadzono poniżający obowiązek oznaczania osób narodowości żydowskiej szpiczastymi czapkami5. W tamtych czasach kojarzono mniejszości z bluźnierstwami i czarnoksięstwem, co uczyniło z kapelusza niejako atrybut adepta mrocznych sztuk.
Drugi trop ma równie ksenofobiczne pochodzenie i dotyczy nakryć głowy niegdyś tradycyjnie noszonych przez istniejącą między innymi w Ameryce społeczność Kwakrów. W epoce tarć religijnych ze społecznością Purytanów, wszelka ich symbolika kojarzona była z siłami nieczystymi. Od tego skojarzenia niedaleka droga do mrocznego świata sabatów, rytuałów i lotów na miotle. Inna teoria głosi, że opisywane nakrycia głowy nosiły tzw. alewives (można to przetłumaczyć jako „piwożony”), czyli kobiety warzące trunki domowymi sposobami, na sprzedaż. Powiązanie z czarownicami wzięło się od rzekomego trucicielstwa, jakie miało być ich udziałem.
Zdjęcie: Mikhail Nilov, Pexels
Atrybuty czarodzieja pod baśniowym rondem
W kulturze kapelusz czarownicy kojarzy się już odmiennie, co sprawia, że ciężko znaleźć czarownicę bez kapelusza. Czarownica jest czarnym charakterem w wielu opowieściach, ale takim, za którego można się przebrać w Halloween. Pierwszym odnotowanym występem naszego nakrycia głowy wydaje się być w roku 1900 i powieść L. Franka Bauma „The Wonderful Wizard of Oz”. Kapelusz nosiła słynna Wiedźma z Zachodu. Od tego czasu ciężko spotkać na kartach książek lub na ekranie czarownice bez kapeluszy.
Prawdziwym popularyzatorem czarnego kapelusza w literaturze stała się oczywiście J.K. Rowling. Czarownica Minerva McGonagall nosi najprawdziwszy kapelusz czarownicy. W pierwszej części opowieści o Harrym Potterze poznamy też Tiarę Przydziału (która jest kapeluszem, nie tiarą), czyli inteligentny, mówiący artefakt, decydujący o przynależności młodych czarodziejów do magicznych szkolnych stowarzyszeń6.
Kapelusze męskie
Kapelusz czarownicy bezsprzecznie znalazł gorliwych adoratorów wśród męskiej części magicznego świata mody. Oparte na takim samym projekcie, ale różnokolorowe kapelusze nosili: Gandalf – jeden z najważniejszych bohaterów świata wykreowanego przez J.R.R. Tolkiena., czarodzieje z Niewidzialnego Uniwersytetu Ankh Morpork w Świecie Dysku Terry’ego Pratchetta, a nawet magiczny – Orko z serii „He-Man – Masters of the Universe ”7.
Magiczne buty
Magiczne buty to nic innego, jak logiczne uzupełnienie innych elementów stroju czarownika. Na pomysł butów o ponadprzeciętnych właściwościach wpadli starożytni Grecy. Hermes – posłaniec wśród bogów, miał nosić skrzydlate obuwie, które pomagało szybko i bez dotykania gruntu, znaleźć się w żądanym miejscu.
Zdjęcia: Rodnae Productions, Pexels
Puste karty historii
Historia milczy o butach znanych czarodziejów. Nie dowiemy się, co na stopach nosił Merlin, literatura nie mówi za wiele o butach Gandalfa. Jeden z mitów dotyczących czarownic głosi, że nie posiadają paców u stóp8. Ale tego też nie można poznać po butach, gdyż tradycyjnie kobiety te starały się wtopić w społeczność. Magiczne buty są więc niejako same dla siebie, jakby sami czarodzieje niechętnie ich używali.
Buty na każdą okazję
Bardzo znanym przykładem butów magicznych są srebrne trzewiki Dorotki z „Czarnoksiężnika z Krainy Oz” L. Franka Bauma. Potrafiły przemieścić posiadacza w dowolne miejsce, jeśli tylko stuknęło się obcasami. W ekranizacji wytwórni MGM z 1939 r. zamiast nich, możemy oglądać rubinowe egzemplarze9. Ich magiczne właściwości były tożsame. Chyba wszyscy znają też opowieść o Kopciuszku. Szklany, z pewnością koszmarnie niewygodny but, doprowadził w końcu księcia do przygodnie zapoznanej na balu dziewczyny. Nie posiadał szczególnych właściwości, natomiast zdecydowanie był magicznie wytworzony. Magiczne buty w koszmarnym wydaniu poznajemy za to w „Czerwonych Butach” Hansa Christiana Andersena. Bohaterce grozi śmierć przez zatańczenie się na śmierć w tytułowych magicznych butach. Ratuje ją dopiero amputacja, co wspaniale oddaje klimat bajek tamtych czasów10.
Obuwie fantastyczne
Najlepszym miejscem, gdzie możemy podziwiać prawdziwe magiczne buty, na nogach mistrzów magii, są gry RPG zarówno komputerowe, jak i tradycyjne. Szafy czarodziejów z Warhammera, Heroes of Might & Magic, czy różnych twarzy Dungeons & Dragons, pękają w szwach od wszelkiego rodzaju Butów Mrozu, czy Mądrości.
Magia ubioru jako atrybuty czarodzieja
Atrybuty czarodzieja wydają się tak silnym symbolem, że bez niego czarodziej wydaje się w jakimś sensie niekompletny. O ileż uboższe byłyby ekranizacje dzieł fantastyki, gdyby nie niezliczone części garderoby, pozwalające bohaterów identyfikować z odpowiednimi magicznymi siłami. Do tego niewątpliwie czuje się moc magicznych słów i gestów odprawianych z okrasą w postaci odpowiedniej odzieży. Magię wizerunku odczuwa wtedy również postronny obserwator.
Bibliografia
en.wikipedia.org,
arnemancy.com,
harrypotter.fandom.com,
morsmordre.net,
jak w przypisie 1,
jak w przypisie 3,
„Masters of the Universe”, seria komiksów, seria animowana, 1982-1988 r., Stany Zjednoczone,
zpe.gov.pl,
americanhistory.si.edu,
poezja.org.
Jeśli chciałbyś ofiarować komuś bliskiemu wyjątkowy kubek lub po prostu sobie sprawić taką przyjemność, czym prędzej wejdź do sklepu pracowni. Zapraszam Cię także na moje konto na Facebooku oraz Instagramie, gdzie pokazuję oczywiście swoje realizacje.
Niech rozbłysną iskry!
Kliknij i zamów swój niepowtarzalny,
ręcznie malowany kubek!
ZamówNapisz do mnie
